પ્રયાગરાજના મહાકુંભ મેળાની ખાસિયતોમાં પોન્ટૂન પુલ એક અનિવાર્ય ભાગ છે, જે શ્રદ્ધાળુઓને ગંગાના બંને કિનારા સાથે જોડે છે. 2500 વર્ષ પહેલાં ફારસી એન્જિનિયરોએ ડિઝાઇન કરેલા આ પુલો આજે પણ આધુનિક તકનીક સાથે સાકાર કરવામાં આવે છે. August 2023માં મહાકુંભ માટે 2,213 પોન્ટૂન તૈયાર કરવાની જવાબદારી જાહેર બાંધકામ વિભાગને સોંપાઈ હતી. સવા વર્ષના કાળમાં શ્રમિકો, એન્જિનિયરો અને અધિકારીઓએ એકઠા મળીને આ દાયકાની સૌથી મોટી પ્રોજેક્ટ પૂરી કરી.
2500 વર્ષ જૂની ટેકનોલોજીનો આધુનિક ઉપયોગ
પ્રાચીન ફારસી એન્જિનિયરો દ્વારા વિકસાવવામાં આવેલ પોન્ટૂન પુલની ડિઝાઇન સરળ છતાં અદ્દભુત છે. તે આર્કિમિડીઝના ભૂતકાળના સિદ્ધાંત પર આધારિત છે. પોન્ટૂનનો આકાર ખાલી હોય છે, જેનાથી તે પાણીમાં તરવાનું અને વજન સહન કરવાનું ગુંજવટ કરે છે. આ પુલે 5 ટન જેટલું વજન સહન કરી શકે છે, અને આ ભૌતિકશાસ્ત્રના નિયમો પુલને ડૂબતા રોકે છે.
કસોટીઓ અને પડકારો વચ્ચે પુલની રચના
કુલ 30 પોન્ટૂન પુલ મહાકુંભમાં બનાવવામાં આવ્યા છે, જેમાં 10 પુલ દોઢ કિલોમીટરના ગંગા પટ્ટા પર સંગમ નજીક છે. આ પુલ શ્રદ્ધાળુઓ માટે યાત્રાને સરળ અને સુરક્ષિત બનાવે છે. પુલ બનાવવાના પગથિયાઓમાં પોન્ટૂનને ક્રેન દ્વારા ગંગા પર મૂકવાની પ્રક્રિયા શરૂ થાય છે. તે પછી નટ-બોલ્ટથી પોન્ટૂન જોડીને પુલના માળખાની ગઠન કરવામાં આવે છે. પુલની બંને બાજુ મજબૂત દોરડા અને લાકડાના ટેકોનો ઉપયોગ થાય છે.
લોખંડના પોન્ટૂન કેવી રીતે બાંધવામાં આવે છે?
આ પુલ બનાવવામાં 14-14 કલાકના મજબૂત પરિશ્રમ સાથે શ્રમિકોએ કામ કર્યું. દરેક પોન્ટૂન 5269 કિલોગ્રામ વજન ધરાવતું છે, અને તેના પર ચેકર્ડ પ્લેટો અને રેતી નાખવામાં આવે છે, જે તેને શ્રદ્ધાળુઓ માટે ચાલવા યોગ્ય બનાવે છે. આ પુલો એક દિશામાં જ યાત્રા માટે ઊપયોગી બનાવવામાં આવ્યા છે, જેથી ભીડને સંચાલિત કરી શકાય.
મહાકુંભમાં પોન્ટૂન પુલનું મહત્વ
આ પુલ શ્રદ્ધાળુઓને ગંગાના ત્રણ મહત્ત્વના તટો સાથે જોડે છે. નાગવાસુકીથી ઝુન્સીને જોડતો પુલ સૌથી મોંઘો છે, જેનો ખર્ચ 1 કરોડ 13 લાખ રૂપિયા છે. તમામ પુલને બનાવવા માટે કુલ રૂ. 17 કરોડ 31 લાખનો ખર્ચ થયો છે. આ પુલો કુંભ મેળા પૂરા થતાં જ તોડી લેવામાં આવે છે અને સ્ટોર કરવામાં આવે છે. આ પુલના ભાગો અન્ય પ્રોજેક્ટ્સમાં પુનઃપ્રયોજન માટે ઉપલબ્ધ કરવામાં આવે છે.
મહાકુંભમાં શ્રદ્ધાળુઓ માટે લાભદાયક પુરવઠો
પોન્ટૂન પુલ શ્રદ્ધાળુઓના ઝડપી અને સરળ પરિવહન માટે મહત્વપૂર્ણ છે. આ પુલોએ હજારો શ્રદ્ધાળુઓને મહાકુંભની યાત્રા નિરવિઘ્ન બનાવી છે. તીવ્ર મહેનત અને સમયબદ્ધ આયોજન સાથે કોન્ટ્રાક્ટરો, એન્જિનિયરો અને શ્રમિકોએ આ પ્રોજેક્ટ સફળ બનાવ્યો છે.
ભવિષ્ય માટે પોન્ટૂન પુલનું આયોજન
મેળા પૂરા થયા પછી, પોન્ટૂનને નદીમાંથી બહાર કાઢવામાં આવશે અને ત્રિવેણીપુરમ અને કનિહારના સ્ટોરેજ સેન્ટરોમાં રાખવામાં આવશે. આવશ્યકતાઓને આધારે, તેને ઉત્તર પ્રદેશના અન્ય વિસ્તારોમાં તાત્કાલિક પુલ બનાવવા માટે ઉપયોગમાં લેવામાં આવશે.
પોન્ટૂન પુલની કલા અને વિજ્ઞાન
આ પુલની મજબૂતાઇનું રહસ્ય છે આર્કિમિડીઝના સિદ્ધાંતમાં. પોન્ટૂન તેના પોતાના વજનથી વધારે પાણી વિસ્થાપિત કરે છે, જેના કારણે તે તરતું રહે છે. આ પુલનો નવો ડિઝાઇન શ્રદ્ધાળુઓની જરૂરિયાતો અનુસાર સરળ અને સુરક્ષિત છે.
મહાકુંભમાં આધુનિક તકનીક સાથે પૌરાણિક વારસાની જોડણી
મહાકુંભ મેળા માટે પોન્ટૂન પુલ માત્ર એક વ્યવહારુ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર નથી, પરંતુ તે સમયાંતરે આધુનિકતા અને પરંપરાના સંમિલનનું ઉત્તમ ઉદાહરણ છે. 2500 વર્ષ જૂની ટેકનોલોજીના આધારે પુલોને આધુનિક ડિઝાઇન સાથે વૈજ્ઞાનિક રીતે શસ્ત્ર સંવર્ધિત કરવામાં આવ્યા છે.
વિશિષ્ટ કાર્યપદ્ધતિઓથી મંગળપૂર્ણ પૂર્ણાહુતિ
સેવાના ભાવ સાથે જ કોન્ટ્રાક્ટરો અને શ્રમિકોએ પુલના 3 મહિના સુધી જાળવણીની પણ જવાબદારી ઉઠાવી છે. પોન્ટૂન પુલોને ક્યાપસ્યુલ ટેક્નોલોજી સાથે નવું જીવન આપવામાં આવ્યું છે, જે તેને લાંબા સમય સુધી ટકાઉ અને મજબૂત બનાવે છે.
મહાકુંભના મેળા માટે શ્રદ્ધાળુઓ માટે નિર્મિત આ પુલ એક મહત્વપૂર્ણ ભૂમિકા નિભાવે છે, જે માત્ર શ્રદ્ધાનો માર્ગ જ નહીં, પરંતુ ટેકનોલોજી અને પરંપરાના સંકલનનો ઉત્તમ દાખલો છે.
હવે ઓનલાઇન ખરીદી કરવાનો સમય છે!
શું તમે તમારી ઓનલાઈન શોપિંગ માટે ખાસ ડિસ્કાઉન્ટ શોધી રહ્યા છો? Bigdealz.in પર તમારા મનપસંદ સ્ટોર્સની મુલાકાત લો અને મફત કૂપન્સ, ડીલ્સ અને પ્રોમો કોડ મેળવો.
Bigdealz.in – તમારી ખરીદીને વધુ સસ્તું બનાવવાની એક સરળ રીત!
તમને આ ગમશે:
- મુકેશ અંબાણીનો મોટો ધમાકો: માત્ર ₹49માં અનલિમિટેડ ડેટાનો મોટો ફાયદો!
- અમદાવાદ ફ્લાવર શૉએ રચ્યો ઈતિહાસ: વિશ્વનું સૌથી મોટું ફ્લાવર બુકે ગિનિસ વર્લ્ડ રેકોર્ડમાં સ્થાન પામ્યું!
- જેલથી બહાર આવશે આસારામ: સુપ્રીમ કોર્ટે આપ્યા જામીન, જાણી લો શરતો અને કેસનો વિસ્તાર
- HMPV: ચીનનો નવા વાયરસનો ખતરો, ભારત આરોગ્ય સુરક્ષામાં એલર્ટ
2 thoughts on “2500 વર્ષ જૂની ફારસી ટેકનોલોજીનો કમાલ: 5 ટન લોખંડથી બનેલો પોન્ટૂન પુલ ડૂબતો નથી, મહાકુંભમાં બનેલ તરતા ફ્લાયઓવરની રસપ્રદ કહાની”