શું ઈંડા અને માંસાહારી ખાવાથી બર્ડ ફ્લૂ ફેલાશે, નિષ્ણાતે ખુલાસો કર્યો

પક્ષી તાવ

• બર્ડ ફ્લૂ માણસોમાં ફેલાવો એ ખૂબ જ દુર્લભ છે.
• તે માંસ કે ઈંડા ખાવાથી ફેલાતું નથી.
• ભારતમાં બર્ડ ફ્લૂની સ્થિતિ ગંભીર નથી.

ભારતમાં બર્ડ ફ્લૂ: ફરી એકવાર, બર્ડ ફ્લૂ અથવા એવિયન ઈન્ફલ્યુએન્ઝાના કેસ સમગ્ર વિશ્વમાં વધી રહ્યા છે. બર્ડ ફ્લૂ વેરિઅન્ટ H5N1 કોરોના જેટલો જ ખતરનાક હોવાનું કહેવાય છે. અમેરિકન સંશોધન મુજબ, આ રોગ કોવિડ -19 કરતા 100 ગણો વધુ ભયંકર રોગચાળો લાવી શકે છે. આ પણ વાંચોઃ 50 રૂપિયાનું આ પેકેટ ફળોને ઝેરમાં ફેરવી રહ્યું છે, પ્રતિબંધ છતાં બજારમાં ઉપલબ્ધ છે કેલ્શિયમ કાર્બાઈડ
સંશોધન મુજબ, મોટાભાગના લોકો H5N1 થી ચેપ લાગવાથી મૃત્યુ પામે છે. ભારતમાં પણ બર્ડ ફ્લૂને લગતા તમામ પ્રકારના સમાચાર વાયરલ થઈ રહ્યા છે પરંતુ સાચી માહિતી તમારા સુધી પહોંચી રહી નથી. દર વર્ષે બર્ડ ફ્લૂના કેટલાક કેસો નોંધાય છે અને આ સમાચારને મોટી વાત બનાવવામાં આવે છે.
ઈન ગુજરાતીએ ઈન્દોર પોલ્ટ્રી ફાર્મર્સ એસોસિએશનના પ્રમુખ ડૉ. સુરેન્દ્ર કુમરાવત અને વેટરનરી ડૉ. પ્રશાંત તિવારી સાથે ભારતમાં બર્ડ ફ્લૂની ચોક્કસ સ્થિતિ વિશે વાત કરી. તો ચાલો જાણીએ શું કહે છે ડોક્ટર્સ…

બર્ડ ફ્લૂ શું છે?

યુએસ સેન્ટર ફોર ડિસીઝ કંટ્રોલ (CDC) અનુસાર, આ વાયરસ વિશ્વભરમાં જંગલી જળચર પક્ષીઓમાં ફેલાય છે. તે પછી ઘરેલું મરઘાં, અન્ય પક્ષીઓ અને પ્રાણીઓની પ્રજાતિઓને સંક્રમિત કરી શકે છે. આ વાયરસ H5N1 વેરિઅન્ટના રૂપમાં મનુષ્યોમાં પરિવર્તિત થાય છે અને ચેપ લગાવી શકે છે. તે ચેપગ્રસ્ત પક્ષીના લાળ, અનુનાસિક પ્રવાહી અથવા મળ દ્વારા વાયરસ તરીકે ફેલાય છે. આ પણ વાંચોઃ આ સ્વસ્થ દેખાતા ફળો છે બીમારીઓનું સાચું કારણ, જાણો ડાયટિશિયન પાસેથી આ ફળો વિશેનું સત્ય.

બર્ડ ફ્લૂના લક્ષણો શું છે?

• બર્ડ ફ્લૂનો ચેપ લાગવાથી હળવો થી ગંભીર તાવ આવી શકે છે.

• આમાં ઝાડા અને ઉલ્ટીનો પણ સમાવેશ થાય છે.

• તાવ સાથે ઉધરસ, ગળામાં દુખાવો, વહેતું નાક.

• સ્નાયુમાં દુખાવો, માથાનો દુખાવો, થાક, શ્વાસ લેવામાં તકલીફ.

• તે ઉચ્ચ તાવ અથવા ન્યુમોનિયાનું કારણ પણ બની શકે છે.

બર્ડ ફ્લૂનું સૌથી વધુ જોખમ કોને છે?

ઈન્દોરના વેટરનરી ડો.પ્રશાંત તિવારી ડબ્લ્યુએચઓ અનુસાર, માનવીઓમાં બર્ડ ફ્લૂ ફેલાવાની શક્યતા ઘણી ઓછી અને દુર્લભ છે. તે પ્રાણીઓ અને પક્ષીઓ સાથેના સરળ સંપર્ક દ્વારા ફેલાતું નથી. જે લોકો મોટાભાગે પક્ષીઓ અને પ્રાણીઓ સાથે રહે છે તેઓ સૌથી વધુ જોખમમાં હોય છે. તે માત્ર મરઘાં દ્વારા જ નહીં પરંતુ અન્ય ચેપગ્રસ્ત પક્ષીઓ અને પ્રાણીઓના સંપર્ક દ્વારા પણ ફેલાય છે. તેનો ખતરો પોલ્ટ્રી ફાર્મમાં સૌથી વધુ છે.

શું માંસ ખાવાથી બર્ડ ફ્લૂનું જોખમ વધી રહ્યું છે?

ડૉ. પ્રશાંત તેમણે કહ્યું કે માંસ ખાવાથી બર્ડ ફ્લૂ ફેલાતો નથી. જે વ્યક્તિ પોતાનો મોટાભાગનો સમય ચેપગ્રસ્ત પ્રાણી અથવા પક્ષી સાથે વિતાવે છે તે જોખમમાં છે. ભારતમાં કાચું માંસ ખાવામાં આવતું નથી. મોટાભાગના લોકો માંસને ઉકાળીને અથવા તેને યોગ્ય રીતે રાંધ્યા પછી જ ખાય છે. જ્યારે ગરમી 70 ડિગ્રી સેલ્સિયસથી વધી જાય છે ત્યારે વાયરસ મૃત્યુ પામે છે.

શું ઈંડા ખાવાથી બર્ડ ફ્લૂ ફેલાઈ શકે છે?

ડબ્લ્યુએચઓ અનુસાર, એવા કોઈ વૈજ્ઞાનિક પુરાવા નથી કે જે સૂચવે છે કે લોકો ઇંડા અથવા ઇંડા ઉત્પાદનોના સેવનથી એવિયન ઈન્ફલ્યુએન્ઝાથી સંક્રમિત થયા છે. જો કે, રોગચાળો ફાટી નીકળતા મરઘાં વિસ્તારોના ઇંડા કાચા અથવા આંશિક રીતે રાંધેલા ન ખાવા જોઈએ.

ભારતમાં શું સ્થિતિ છે?

હાલમાં ભારતમાં બર્ડ ફ્લૂના કારણે માનવ મૃત્યુનો એક પણ કેસ જોવા મળ્યો નથી. આ ખૂબ જ દુર્લભ કેસ છે. જો કે છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં મરઘાં અને અન્ય પક્ષીઓમાં આ વાઇરસના કારણે મૃત્યુ જોવા મળ્યાં છે, પરંતુ તે મનુષ્યોમાં ફેલાવાની શક્યતા ઘણી ઓછી છે. જોકે, WHOએ ભારતમાં બર્ડ ફ્લૂ સામે ચેતવણી જારી કરી છે.

મધ્યપ્રદેશમાં શું છે સ્થિતિ?

ઈન્દોર પોલ્ટ્રી ફાર્મર્સ એસોસિયેશનના પ્રમુખ ડો.સુરેન્દ્ર કુમરાવતે મધ્યપ્રદેશના વેટરનરી વિભાગના જણાવ્યા અનુસાર, તે બર્ડ ફ્લૂ માટે હાઈ એલર્ટ પર છે. જો કોઈ ગામ કે નવા વિસ્તારમાં ઘણા બધા મૃત પક્ષીઓ જોવા મળે તો વિભાગ તરત જ તપાસ શરૂ કરે છે. આ પક્ષીઓનું પોસ્ટમોર્ટમ કરવામાં આવ્યું છે. તેમના મૃત્યુનું કારણ લેબ ટેસ્ટ દ્વારા નક્કી કરવામાં આવે છે. આ સાથે પોલ્ટ્રી ફાર્મ અને મીટ માર્કેટમાં પણ રેન્ડમ સેમ્પલિંગ લેવામાં આવી રહ્યું છે. મોટાભાગના નમૂના ઓક્ટોબર અને ફેબ્રુઆરીની વચ્ચે લેવામાં આવે છે કારણ કે આ મહિનામાં ચેપનું જોખમ વધારે હોય છે.

શું બર્ડ ફ્લૂ કોરોના કરતાં વધુ ખતરનાક છે?

ડો.કુમરાવત અને ડો.પ્રશાંતબંનેના મતે બર્ડ ફ્લૂ કોરોના જેટલો હાનિકારક નથી. બર્ડ ફ્લૂના ભયને લઈને લોકોમાં અસમંજસ અને ભય ફેલાયો છે. કોરોના એક વાયરસ છે જે ખૂબ જ ઝડપથી અને સરળતાથી ફેલાઈ જાય છે, પરંતુ બર્ડ ફ્લૂ માનવીઓમાં ફેલાવો ખૂબ જ દુર્લભ છે.

બર્ડ ફ્લૂ માટે કઈ સાવચેતી જરૂરી છે?

• WHO મુજબ, જીવંત પશુ બજારો/ફાર્મ્સ અને જીવંત મરઘાં જેવા ઉચ્ચ જોખમી વાતાવરણ અથવા આવી સપાટીઓ સાથે સંપર્ક ટાળવો જોઈએ.

• સાબુ ​​અને પાણીથી વારંવાર હાથ ધોવા અથવા આલ્કોહોલ આધારિત હેન્ડ સેનિટાઈઝરનો ઉપયોગ કરીને હાથની સ્વચ્છતાની ભલામણ કરવામાં આવે છે.

• રસોઈનું વાતાવરણ સ્વચ્છ રાખવું, કાચું અને રાંધેલું માંસ અલગ રાખવું. માંસને સારી રીતે રાંધવું જોઈએ.

ભારત કરતાં અન્ય દેશોમાં બર્ડ ફ્લૂનું જોખમ વધારે છે. ભારતમાં કાચું માંસ ખાવામાં આવતું નથી, તેથી તે મનુષ્યોમાં ફેલાવાની શક્યતા પણ ઓછી છે. ભ્રામક અને ભય પેદા કરતી માહિતીથી દૂર રહો. જોકે, પોલ્ટ્રી ફાર્મમાં સ્વચ્છતા જાળવવી જરૂરી છે જેથી રોગોનું જોખમ ઘટે. ઉપરાંત, માંસ અથવા ઇંડાને યોગ્ય રીતે રાંધ્યા પછી જ ખાઓ.

આ પણ વાંચોઃ તિહારે સંજય સિંહનો હેલ્થ રિપોર્ટ જાહેર કર્યો, જેલમાં 6 કિલો વજન વધ્યું